Δεν χρειάζεται να μας υπενθυμίζει κανείς ότι ο ύπνος είναι πολύτιμος. Το θυμόμαστε κάθε φορά που σηκωνόμαστε από το κρεβάτι μετά από μία νύχτα αγρύπνιας λόγω ζέστης, κρύου, ασθένειας, θορύβου ή κάποιας έγνοιας που δεν μας άφησε να κλείσουμε μάτι.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας μάς κυριεύει η υπνηλία, η ατονία, η κακοδιαθεσία, η ευερεθιστότητα. Το ίδιο όμως μπορεί να νιώθουμε ακόμα κι αν η νύχτα έχει περάσει χωρίς τακτικά ξυπνήματα. Αιτία; Ένα ακατάλληλο στρώμα. Ποιο είναι όμως το κατάλληλο; Αυτό διαφέρει ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός. Διαβάστε λοιπόν όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζετε για τη σωστή επιλογή και μην ξεχνάτε ότι πάνω στο στρώμα περνάμε κατά μέσο όρο το ένα τρίτο όλης της ζωής μας!
Για τους πόνους της πλάτης
Παλαιότερα συμβούλευαν όσους υπέφεραν από πόνους στην πλάτη, να κοιμούνται σε σκληρό στρώμα. Αργότερα όμως αποκαλύφθηκε ότι στην πραγματικότητα ένα τέτοιο στρώμα θα μπορούσε να επιδεινώσει τα προβλήματα αυχεναλγίας και οσφυαλγίας. Το καλύτερο στρώμα στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να είναι μέτριας σκληρότητας για να ακολουθεί τις φυσικές καμπύλες της σπονδυλικής στήλης, και να διαθέτει ανεξάρτητα ελατήρια. Κάθε ελατήριο είναι τοποθετημένο μέσα σε υφασμάτινη θήκη και λειτουργεί ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα, υποχωρώντας κάτω από το βάρος του σώματος, μόνο όμως στα σημεία όπου ασκείται πίεση. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται μέγιστη άνεση γιατί το στρώμα προσαρμόζεται έξοχα στη μορφή της σπονδυλικής στήλης, αλλά και της ράχης, των άκρων και της λεκάνης σε όλες τις στάσεις που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Για τα νεογνά
Για ένα μωρό, το οποίο μέχρι πρότινος αναπτυσσόταν μέσα στο αμνιακό υγρό, το πέρασμα στην κούνια αποτελεί σημαντικό μεταβατικό στάδιο, γιατί θα πρέπει να μάθει σε έναν πιο ανεξάρτητο τρόπο ύπνου χωρίς όμως να στερηθεί το αίσθημα ασφάλειας. Το στρώμα πρέπει λοιπόν να είναι μαλακό, για να δέχεται το νεογέννητό σαν μία μεγάλη αγκαλιά, αλλά την ίδια στιγμή να προσφέρει αντίσταση για να εξασφαλίζει σωστή ανάπτυξη χωρίς να συμπιέζει τη οστεομυϊκή δομή. Και φυσικά θα πρέπει να είναι φτιαγμένο από υλικά που δεν μπορούν να προκαλέσουν ασφυξία ή αλλεργίες.
Για τα παιδιά
Μέχρι την ηλικία των 9-10 ετών, το στρώμα θα πρέπει να είναι πιο μαλακό στην επιφάνειά του, για να είναι άνετο, αλλά την ίδια στιγμή πιο ενισχυμένο εσωτερικά για να παρέχει τη σωστή υποστήριξη στο σώμα και να ευνοεί την οστική και μυϊκή ανάπτυξη. Είναι σημαντικό να παρέχει καλή υποστήριξη στην πλάτη και να είναι πιο μαλακό κάτω από τα πόδια για να συμβάλλει στην ξεκούραση των κάτω άκρων. Προτείνονται τα πιο φυσικά υλικά, που επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει. Το γέμισμα θα πρέπει να είναι με ορθοπεδικά ελατήρια, επενδυμένα με ύφασμα (λάτεξ ή memory foam) για να «υποχωρούν» κάτω από το βάρος του σώματος εξασφαλίζοντας άνεση, αλλά και αντίσταση που είναι σημαντική για την ανάπτυξη κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Για τους αθλητικούς τύπους
Για όσους επιδίδονται σε αθλητικές δραστηριότητες, συστήνεται ένα στρώμα από λάτεξ, ένα φυσικό ελαστικό υλικό που προσαρμόζεται στο σχήμα του σώματος, προστατεύοντας την πλάτη από το να λαμβάνει αφύσικες καμπύλες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ορθοπεδικά προβλήματα, αλλά και το σώμα από τις πιέσεις που θα επέφερε ένα στρώμα με ελατήρια. Το λάτεξ ευνοεί ακόμα την απόλυτη χαλάρωση των μυών, υποστηρίζοντάς τους όμως σωστά κατά τη διάρκεια του ύπνου, εξασφαλίζοντας ένα αίσθημα ξεκούρασης και ενέργειας το επόμενο πρωί. Επιπλέον, πρόκειται για ένα υλικό που επιτρέπει στο σώμα να αναπνέει και δεν συγκρατεί μόρια ιδρώτα.
Για τις αϋπνίες
Για όσους δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν, το στρώμα πρέπει να είναι άνετο, μαλακό, αλλά και υποστηρικτικό. Είναι σημαντικό ακόμα να μπορεί να διαχειρίζεται την αυξημένη εφίδρωση που παρουσιάζουν όσοι καταλαμβάνονται από άγχος ή εκνευρισμό ενώ προσπαθούν να αποκοιμηθούν. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί και στην υποστήριξη του κορμού έτσι ώστε να διευκολύνεται η αναπνοή και την ίδια στιγμή να πραγματοποιείται ένα ευεργετικό μασάζ στους ώμους, που ευνοεί τη φυσική ξεκούραση. Ιδανικό υλικό στην προκειμένη περίπτωση είναι το προηγμένης τεχνολογίας memory foam, το οποίο είναι ειδικά επεξεργασμένο για να προσφέρει διαφορετική υποστήριξη στους ώμους, τον κορμό και τα πόδια. Το memory foam λαμβάνει κάθε φορά τη στάση που του ζητείται από την πίεση και τη μορφή του σώματος παρέχοντας πιο ενισχυμένη στήριξη στη σπονδυλική στήλη.
Για τους πιο προχωρημένους σε ηλικία
Μετά τα εξήντα, η οστική κατασκευή γίνεται πιο ευαίσθητη εξαιτίας της εμφάνισης οστεοπόρωσης και αρθριτικών πόνων. Την ίδια στιγμή, πιθανά προβλήματα όπως τα κυκλοφορικά, η φλεβική στασιμότητα και ο σχηματισμός ευρυαγγειών θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν στην επιλογή του κατάλληλου στρώματος. Στην προκειμένη περίπτωση, το στρώμα θα πρέπει να εγγυάται καλή υποστήριξη της οσφυϊκής περιοχής και να παρέχει ελαφριά πίεση για να στηρίζει καλύτερα το βάρος του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου. Επιπλέον, θα πρέπει να είναι αρκετά μαλακό για να μην πιέζει τα οστά και τις αρθρώσεις. Το ιδανικό είναι αυτό από memory foam, ένα ειδικό αφρό πολυουρεθάνης που προσαρμόζεται στη στάση του σώματος. Ένα εργονομικό στρώμα επομένως με ανατομικό γέμισμα για να ευνοεί τη σωστή ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης και να προλαμβάνει τις συσπάσεις των μυών και τις οσφυαλγίες.
Για τους υπέρβαρους
Όσοι έχουν μερικά κιλά παραπάνω, αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες στην αναπνοή, νυχτερινές άπνοιες και πιθανώς καρδιοκυκλοφορικά προβλήματα. Γι’ αυτό συστήνεται η επιλογή ενός ιατρικού στρώματος. Ιδανικό υλικό το memory foam με αυξημένο πάχος έτσι ώστε να υποστηρίζει το βάρος του σώματος χωρίς να το πιέζει και να διευκολύνει τις βραδινές κινήσεις, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι υπέρβαροι άνθρωποι έχουν ανάγκη να αλλάζουν συχνά στάση ύπνου έτσι ώστε να ανακουφίζουν το μυοσκελετικό τους σύστημα. Επιπλέον, το στρώμα θα πρέπει να παρέχει έξτρα υποστήριξη στην περιοχή του θώρακα για να διευκολύνει την αναπνοή και να καταπολεμάει τυχόν προβλήματα που συνδέονται με τη θωρακική συμπίεση.
Για τα ζευγάρια
Σύμφωνα με μία γαλλική έρευνα, μία από τις συχνότερες αιτίες τσακωμού για ένα ζευγάρι είναι το στρώμα. Ο άντρας το προτιμά πιο σκληρό, ενώ η γυναίκα πιο μαλακό. Επιπλέον, εκείνη κρυώνει και επιθυμεί ένα στρώμα που να αγκαλιάζει το σώμα και να της προσφέρει ζεστασιά, ενώ εκείνος είναι πιο θερμόαιμος και προτιμά ένα πιο δροσερό περιβάλλον κάτω από τα σεντόνια. Και φυσικά διαφορετικές είναι οι ανάγκες του ζευγαριού και σε επίπεδο σωματότυπου. Καθώς εκείνος είναι πιο σωματώδης και συνήθως ζυγίζει περισσότερα κιλά, ένα ακατάλληλο στρώμα μπορεί γρήγορα να παρουσιάσει βουλιάγματα κάνοντας τον ύπνο του λιγότερο άνετο. Γι’ αυτούς τους λόγους, το ιδανικό στρώμα για ένα ζευγάρι είναι αυτό που διαθέτει ανέξαρτητα ελατήρια ή ακόμα καλύτερα memory foam με διαφορετικό πάχος και υποστήριξη στη δεξιά και την αριστερή πλευρά του, για να ανταποκρίνεται στις διαφορετικές ανάγκες του ζευγαριού και να εξασφαλίζει διάρκεια του υλικού στο πέρας των χρόνων.
Για τους αλλεργικούς
Όλο και πιο συχνά καταγράφονται αλλεργίες στα ακάρεα, μικροσκοπικά παράσιτα τα οποία τρέφονται με τα νεκρά κύτταρα του ανθρώπινου δέρματος που κατακάθονται πάνω στο στρώμα. Όσοι υποφέρουν, για να μπορούν να αναπνέουν σωστά κατά τη διάρκεια της νύχτας και να μην ταλαιπωρούνται από φτερνίσματα, ρινική συμφόρηση και αναπνευστικές διαταραχές, θα πρέπει να επιλέγουν ένα υποαλλεργικό στρώμα. Το καλύτερο υλικό είναι το λάτεξ, η πυκνότητα του οποίου δεν επιτρέπει να εισχωρούν μέσα σε αυτό τα νεκρά κύτταρα του δέρματος που προσελκύουν τα ακάρεα. Αμερικανικές έρευνες έχουν δείξει ότι είναι τρεις φορές πιο αντιαλλεργικό σε σχέση με τα υπόλοιπα υλικά και επιπλέον επιτρέπει στο δέρμα να αναπνέει, καθώς συγκρατεί ελάχιστο από τον ιδρώτα και τη θερμότητα του σώματος. Σημαντική είναι επίσης η παρουσία επιστρώματος, το οποίο θα πρέπει να είναι πολύ λεπτό για να μην επιτρέπει την εισχώρηση νεκρών κυττάρων.
Συμβουλές για να διαρκέσει περισσότερα χρόνια
Να το γυρίζετε τακτικά. Τον πρώτο καιρό μετά την αγορά, είναι σημαντικό να γυρίζετε το στρώμα κάθε δύο βδομάδες, όχι μόνο από τη μια πλευρά στην άλλη, αλλά και να περιστρέφετε το πάνω με το κάτω μέρος, έτσι ώστε να μην λάβει αμέσως το σχήμα του σώματός σας.
Να το αερίζετε και να το λιάζετε. Κάθε δύο βδομάδες, θα πρέπει να το αφήνετε στον αέρα και τον ήλιο, έχοντας αφαιρέσει τα σεντόνια και το επίστρωμα. Επιπλέον, συστήνεται να βγάζετε και να πλένετε τη φόδρα του κάθε 15 μέρες σε ζεστό νερό.
Να το σκουπίζετε. Το στρώμα θα πρέπει να καθαρίζεται κάθε δύο βδομάδες με ένα σκουπάκι που θα το έχετε ειδικά γι’ αυτόν τον σκοπό.
Μην το πλένετε. Σε καμία περίπτωση, μην χρησιμοποιείτε καθαριστικά λεκέδων ή άλλα απορρυπαντικά πάνω στο στρώμα. Απευθυνθείτε σε ειδικές εταιρίες που πραγματοποιούν στεγνό καθάρισμα με ατμό ή άλλες βιολογικές μεθόδους καθαρισμού.
Πηγή NaturaNrg τεύχος 44
http://www.naturanrg.gr/?p=2685